Ang keratoconus ay kapag ang kornea ay umuumbok palabas na bumubuo ng hugis apa sa iyong mata. Ang kornea ay ang malinaw at dome-shaped na bahagi sa ibabaw ng iyong mata na nagdudulot ng malabong paningin at pagiging sensitibo sa ilaw kapag na-deform.
Karaniwang nangyayari ang keratoconus sa parehong mga mata ngunit madalas na mas malubha sa isang mata kaysa sa isa. Karaniwan itong nakakaapekto sa mga taong nasa pagitan ng edad 10 hanggang 25.
Karaniwang ginagamit ang mga salamin at espesyal na contact lens upang gamutin ang mga maagang yugto ng keratoconus. Gayunpaman, ang malubhang keratoconus ay maaaring mangailangan ng isang corneal transplant. Ang makabagong paggamot, cross-linking ng corneal collagen, ay pinaniniwalaang nagpapabagal sa pag-unlad ng keratoconus at maaaring maiwasan ang mga operasyon sa hinaharap.
Mga Sintomas
Ang mga sintomas ay maaaring magkakaiba ngunit karaniwang kasama ang mga sumusunod:
- Baluktot o malabong paningin
- Ang pagiging sensitibo sa ilaw
- Hindi magandang paningin sa gabi
- Dobleng paningin
- Biglang pag-ulap o paglala ng paningin
- Mabilis na pag-taas ng reseta ng salamin sa mata
Mga sanhi
Ang collagen, ang maliliit na mga hibla ng protina, ay pinananatili ang kornea sa tamang posisyon at pinipigilan ito mula sa pagumbok palayo sa mga mata. Kapag humina ang collagen, hindi na nila mapapanatili ang kornea sa tamang lugar na maaring magdulot sa pagbago ng hugis nito na katulad sa isang apa.
Ang mga cell ng kornea ay karaniwang gumagawa ng mga mapanirang mga by-product sa paglipas ng panahon, tulad ng exhaust sa sasakyan. Kadalasan, ang mga antioxidants na ginagawa ng katawan ay sinisira ang mga mapanganib na by-products na ito at pinoproktektahan ang mga collagen fibers sa mata. Kung ang katawan ay hindi na makagawa ng sapat na mga antioxidants, humihina ang collagen at nagsisimulang umumbok ang kornea na maaaring umusbong sa matinding keratoconus.
Walang direktang sanhi kung bakit nangyayari ang keratoconus, bagaman pinaniniwalaang may epekto ang genes at kapaligiran. Ipinapakita ng mga pag-aaral na halos 1 sa 10 mga taong may keratoconus ay mayroong kahit isang magulang na may kondisyon. Ito ang dahilan kung bakit pinapayuhan ng mga eksperto ang mga magulang na may kondisyon na suriin ang mga mata ng kanilang mga anak mula edad 10 pataas.
Mga Risk Factors
Ang iba pang mga problemang medikal, tulad ng mga allergy at chronic na pagkamot ng mga mata ay sinasabing nagpapabilis sa pag-unlad ng keratoconus. Narito ang iba pang mga kadahilanan na maaaring dagdagan ang iyong mga posibilidad na magkaroon ng keratoconus:
- Ang pagkakaroon ng keratoconus sa pamilya
- Ang pagkakaroon ng mga tukoy na kundisyon tulad ng retinitis pigmentosa, Ehlers-Danlos syndrome, down syndrome, hika, at hay fever
Ang mga pagbabago sa hugis ng kornea ay maaaring maganap nang mabilis sa loob ng maikling panahon na maaaring magresulta sa malabong paningin, pagiging sensitibo sa ilaw, pagkakita sa mga ilaw at halos sa gabi, at hindi magandang night vision.
Mga Komplikasyon
Sa ilang mga kaso, ang kornea ay maaaring biglang mamaga at maging sanhi ng biglang paglabo ng paningin at pagkakapilat ng kornea. Ito ay sanhi ng isang pangyayari kung saan ang lining sa loob ng iyong kornea ay nasisira at pinapayagan ang likido na tumagos sa kornea (hydrops). Ang pamamaga ay normal na humuhupa nang mag-isa, ngunit ang isang peklat ay maaaring mabuo nang permanente lalo na sa bahagi kung saan ang hugis-apa ay pinakaprominente.
Pagsusuri
Maaaring maapektuhan ng keratoconus ang paningin sa dalawang paraan:
Ang kornea ay nagbabago mula sa isang dome na hugis papunta sa hugis-apa. Ito ay isang uri ng keratoconus kung saan ang makinis na ibabaw ay nawawala sa hugis. Ito rin ay kilala sa tawag na irregular astigmatism.
Lumalawak ang kornea. Kung ang kornea ay lumalawak sa halip na pag-umbok, ang paningin ay magiging nearsighted.
Ang isang doktor sa mata ay magsasagawa ng ilang mga pagsusulit sa mata, pagsusuri sa mga posibleng sintomas ng keratoconus, at susukatin ang hugis ng iyong kornea upang matiyak ang pagsusuri sa keratoconus.
Ang pinakakaraniwang pamamaraan na ginagamit ng mga doktor sa mata upang masukat ang hugis ng kornea ay ang corneal topography. Ang pamamaraang ito ay nakakakuha ng isang imahe ng kornea at pinag-aaralan ito sa loob ng ilang segundo. Ang mga batang may mga magulang na mayroong keratoconus ay pinapayuhan na sumailalim sa corneal topography kahit isang beses sa isang taon mula sa edad na 10. Ito ay upang maayos na subaybayan ang anumang mga sintomas ng keratoconus at maiwasan itong lumala.
Paggamot
Karaniwang nagsisimula ang paggamot sa mga de-reseta na salamin sa mata. Kung ang mga salamin sa mata ay hindi na maaaring magbigay ng normal na paningin, ang mga rigid gas permeable o scleral na mga contact lens ay maaring ireseta.
Ang cornea collagen crosslinking ay isang operasyon upang mabisang maiwasan ang paglala ng keratoconus. Ang mga intac ay mga implant na nakaposisyon sa ilalim ng ibabaw ng kornea upang mabawasan ang pagkahugis apa at mapahusay ang paningin.
Ang isang makabagong teknolohiyang pamamaraang laser, PTK, ay maaaring mapakinis ang isang nakaalsang peklat sa kornea at mapabuti ang ginhawa tuwing magsusuot ng contact lens. Gayunpaman, kung ang keratoconus ay umunlad sa isang mas mataas na antas, maaaring maisagawa ang isang corneal transplant. Nangangahulugan ito na aalisin ang gitnang bahagi ng kornea at papalitan ito ng isang donor cornea. Karaniwan itong ginagawa lamang bilang huling opsyon kung ang mga naunang paggamot ay hindi umepekto.
Mag-ingat sa mga laser vision correction na mga operasyon. Ang sinumang may kahit mababang antas ng keratoconus ay hindi dapat sumailalim sa LASIK na operasyon sapagkat maaari itong lalong magpahina ng kornea at magpalala ng paningin.
Kailan Dapat Magpatingin Sa Doktor
Kahit na ang corneal topography ng iyong anak ay lumabas na normal, kinakailangan pa rin na isagawa ang pagsusuri na ito taun-taon. Ang mga banayad na pagbabago ay maaaring lumitaw sa paglipas ng panahon na maaaring magpahiwatig ng pagsisimula ng sakit. Sa mga taunang pagsusuri sa mata, maaaring ihambing ng iyong doktor ang mga resulta upang matukoy ang anumang mga pagbabago hangga’t maaga.
Magpatingin kaagad sa iyong doktor sa mata kung nakakaranas ka ng anumang biglang paglala ng paningin at kung napansin mo ang anumang mga pagbabago at iregularidad sa kurbada ng iyong mata.
