Ang mga magulang ngayon ay nahihirapang limitahan ang oras ng paggamit ng mga gadyets para sa kanilang mga anak. Ang mga bata ngayon ay nasanay na sa iba’t ibang device sa kanilang mga kamay. Nagiging mas mahirap sa bawat araw para sa kanila na mamuhay sa isang mundo na walang mga smartphone, internet, at iba pang mga electronic device.
Oo, tiyak na nakakatulong ang mga digital device sa maraming paraan pagdating sa entertainment at mga layuning pang-edukasyon. Gayunpaman, ang sobrang tagal ng screen time ay maaaring makapinsala lalo na para sa mga bata sa papaunlad na edad.
Pinapayuhan ng American Academy of Pediatrics ang mga magulang na limitahan ang oras ng screen time sa kanilang mga anak sa isang makatwirang tagal ng oras. Ang pagbabawal ng mga telepono sa mga hapag kainan, pag-iwas sa mga text at laro nang hindi bababa sa 2 oras bago ang oras ng pagtulog, at paglilimita sa paggamit ng mga device nang humigit-kumulang 2 oras sa isang araw ay ilan lamang sa mga paraan upang maprotektahan ang iyong mga anak mula sa mga nakakapinsalang epekto ng sobrang tagal ng screen time lalo na sa kanilang paningin.
Ano Nga Ba Ang “Screen Time”?
Kasama sa “screen time” ang anumang aktibidad na ginagawa sa harap ng screen. Sinasaklaw nito ang lahat ng entertainment at mga aktibidad na pang-edukasyon sa mga digital na device tulad ng panonood ng TV, paglalaro ng mga video game, o pagtatrabaho sa isang computer. Ang screen time ay aktibidad na kadalasang ginagawa nang nakaupo at nangangailangan lamang ng napakakaunting enerhiya.
Ipinapakita ng mga pag-aaral na habang lumalaki ang mga bata, dumarami rin ang kanilang tagal ng paggamit sa mga digital device. Nakapagtataka, kahit na napakabata ngayon ay gumugugol ng kapansin-pansing dami ng oras sa pagtitig sa mga screen.
Ang Vision Council ay nagsasaad na 30% ng mga magulang ang nag-uulat na ang kanilang mga anak ay nakatagpo ng hindi bababa sa isa sa mga sintomas na ito pagkatapos ng higit sa dalawang oras ng screen time sa isang araw:
- Eye strain
- Tuyo o iritadong mga mata
- Sakit ng ulo
- Nabawasan ang tagal ng atensyon
- Pagkairita
- Sakit sa leeg/balikat
- Hindi magandang pag-uugali.
Ang mga sintomas na ito ay maaaring makaapekto sa mga pakikipag-ugnayan sa lipunan at akademikong pagganap ng mga bata. Ang mabilis na pagtaas ng mga kaso ng myopia, o nearsightedness, sa buong mundo ay nauugnay sa matagal na paggamit at pagkakalantad sa mga electronic device.
Bakit Masama Ang Blue Light Mula Sa Mga Screen
Ang mga screen ng mga computer at iba pang mga digital na device ay naglalabas ng malawak na spectrum ng nakikitang liwanag. Karamihan sa mga light ray ay hindi nakakapinsala. Bagaman, ang mataas na enerhiya na nakikitang ilaw, na tinatawag na “blue light”, ay ang nakakapinsalang bahagi.
Ang blue light ay binubuo ng mas maiikling wavelength at mas mataas na enerhiya kumpara sa karamihan ng nakikitang mga sinag ng liwanag. Iminumungkahi ng pananaliksik sa laboratoryo na ang ilang mga bands ng blue light ay maaaring makapinsala sa light-sensitive retina ng mata. Malaki rin ang epekto ng blue light sa circadian rhythm ng katawan na siyang panloob na orasan sa ating utak na nagtatakda ng mga antas ng pagkaalerto at pagkaantok sa mga regular na pagitan sa loob ng 24 na oras. Ito ay karaniwang kilala bilang ating sleep/wake cycle.
Ang sobrang pagkakalantad sa blue light sa oras ng pagtulog ay nagiging mas alerto at nakakaabala sa iyong normal na cycle ng pagtulog/paggising, na maaaring humantong sa malubhang kahihinatnan sa kalusugan.
Masasamang Epekto Ng Sobrang Blue Light Sa Mga Bata
Hindi lamang naglalabas ng mapaminsalang blue light ang mga computer, tablet, at smartphone. Tandaan, ang araw ay naglalabas ng pinakamataas na dami ng blue light na isang karagdagang exposure mula sa mga digital na device.
Ang timing ay isa pang salik na dapat isaalang-alang sa pagkakalantad sa blue light. Ang blue light mula sa araw ay nangyayari lamang sa umaga ngunit ang blue light na galing sa mga screen ay maaaring mangyari sa anumang oras ng araw. Ang mga potensyal na panganib mula sa labis na tagal ng paggamit para sa mga bata ay maaaring ikategorya bilang agaran o pangmatagalan.
Mga Agarang Panganib
Nangyayari ang mga ito sa lalong madaling panahon pagkatapos ng paulit-ulit na pagkakalantad sa blue light. Kabilang dito ang pagkagambala sa circadian rhythm na dulot ng pagtitig sa mga digital na screen sa gabi, na nagpapahirap sa pagtulog.
Ang pagkagambala sa pagtulog ay maaaring humantong sa pagkaaantok sa araw at mahinang pagganap sa paaralan. Maaari rin itong humantong sa pagtaas ng timbang at mga problema sa kalusugan na nauugnay sa labis na katabaan. Ipinapakita rin ng pananaliksik na ang mga nagambalang 24 na oras na cycle ng pagtulog ay maaaring magdulot ng mga mood disorder, mas matinding pakiramdam ng kalungkutan, mas mababang antas ng kaligayahan, at maaaring magkaroon ng mga sintomas ng ADHD.
Pangmatagalang Panganib
Ang mga pangmatagalang panganib ng malalang pagkakalantad sa blue light mula sa mga digital device ay hindi pa rin alam dahil ang henerasyon ngayon ang unang nakakaranas ng mga mataas na antas ng pagkakalantad sa blue light mula sa mga digital device mula pagkabata.
Maaaring tumagal ng ilang dekada bago mas maunawaan ang mga pangmatagalang epekto ng matagal na screen time para sa mga bata. Ngunit, iminumungkahi na ng mga medikal na eksperto na limitahan ang pagkakalantad sa blue light mula sa murang edad upang maprotektahan ang paningin ng mga bata.
Nagkaroon ng mga pananaliksik na nagpapatunay sa mga epekto ng blue light sa mga mata tulad ng pag-aaral mula sa Japan at Switzerland na nag-iimbestiga sa mga epekto sa retina ng blue light pagkatapos ng operasyon ng katarata.
Sa pag-aaral na ito, 79 na mata ang nilagyan ng malinaw na intraocular lens (IOL) na hindi humaharang sa blue light at 52 mata ang nakatanggap ng dilaw na IOL na maaaring harangan ang blue light. Dalawang taon pagkatapos ng operasyon sa katarata, wala sa mga mata na may dilaw na IOL ang nagpakita ng anumang bago o lumalalang mga palatandaan ng macular degeneration (AMD). Gayunpaman, 15% ng mga mata na nakatanggap ng malinaw na IOL ay nagpakita ng bago o lumalalang mga palatandaan ng AMD.
Ang mga resulta ng pag-aaral na ito ay nagpapahiwatig na ang mga retina ng tumatanda na mga mata ay mas madaling tamaan ng oxidative damage mula sa blue light. Dahil dito, mas mainam na limitahan ang pagkakalantad sa blue light upang maiwasan ang maagang pagtanda ng retina.
Ang pinakamalaking benepisyo ay maaaring mangyari kapag ang mga hakbang sa proteksyon ay ginawa mula pagkabata kapag ang mga lente ng mata ay napakalinaw at pinapayagan ang pinakamalaking dami ng blue light na maabot ang retina.
Salamin Upang Mabawasan Ang Blue Light
Dahil ang araw ay naglalabas ng mas maraming blue light kumpara sa mga digital device, pinakamainam para sa mga bata na magsuot ng sunglasses sa labas para sa proteksyon. Mayroon ding mga opsyon para sa tinted na salamin o anti-reflective coating upang mabawasan ang dami ng blue light na pumapasok sa mga mata mula sa mga screen.
Ang isa pang opsyon ay ang mga photochromic lens na awtomatikong dumidilim upang harangan ang blue light sa labas nang hindi nangangailangan ng hiwalay na pares ng de-resetang salamin. Ngunit, ang pinakamahusay na opsyon para sa higit na mahusay na proteksyon mula sa mapaminsalang asul na liwanag mula sa araw ay isang pares ng polarized na sunglasses para sa mga aktibidad sa labas.
Maaari mo ring gamitin ang mga feature sa pag-filter ng blue light sa mga smartphone at iba pang device gaya ng mga night mode at blue-light-blocking na app.
Paglimita Sa Screen Time Ng Mga Bata
Ang mga tech na kumpanya ay mayroon na ngayong mga feature sa pamamahala ng oras at app na nagbibigay-daan sa pagsubaybay sa tagal ng screen time para sa mga magulang na mas madaling limitahan ang pang-araw-araw na blue light exposure ng kanilang mga anak. Bukod sa blue-light na mga screen at salamin sa pag-filter, ang paggugol ng mas maraming oras na magkasama bilang isang pamilya at mas kaunting oras sa screen ay maaari ring makatulong sa paglilimita sa tagal ng paggamit ng mga device.
Panghuli, mag-iskedyul ng mga regular na pagsusulit sa mata kasama ang doktor sa mata upang subaybayan ang paningin at kalusugan ng mata ng iyong anak.
